De Tweede Kamer stemt dinsdag 12 september over de lijst met controversiële onderwerpen, die niet meer op de Kameragenda komen totdat er een nieuw kabinet is aangetreden. Een demissionair kabinet behandelt in de regel alleen lopende zaken af, maar het vlak voor het zomerreces gevallen kabinet Rutte IV lijkt wat meer ruimte te krijgen van de Kamer dan gebruikelijk.

De procedure voor het controversieel verklaren van onderwerpen begint bij de commissies van de Kamer. Die hebben de afgelopen weken lijsten opgesteld met onderwerpen waarvan zij vinden dat die niet meer kunnen worden behandeld. Tijdens stemmingen in de plenaire zaal komende dinsdag stemt de gehele Tweede Kamer daarover.

Business Insider heeft alvast een lijst opgesteld van opvallende politieke dossiers die hoogstwaarschijnlijk controversieel worden verklaard…of juist niet.

1. Stikstofbeleid – Mogelijk deels controversieel

De Tweede Kamercommissie voor Landbouw verklaarde vorige week geen enkel onderwerp controversieel. Dat betekent volgens RTL Nieuws dat er over alle onderwerpen wat betreft stikstof nog gedebatteerd kan worden.

Wel is duidelijk geworden dat 2030 niet meer als einddoel voor de stikstofplannen zal worden opgenomen in de wet en dat het vrijwel uitgesloten is dat minister Christianne van der Wal haar stikstofwet nog naar de Kamer stuurt.

Er zou ook nog wel een stokje gestoken kunnen worden voor het stikstoffonds ter waarde van 24 miljard euro, omdat de Eerste Kamer dat onderwerp mogelijk controversieel gaat verklaren.

2. Afschaffing fossiele subsidies - Niet controversieel

Minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie beloofde actiegroep Extinction Rebellion afgelopen weekend dat fossiele subsidies moeten stoppen en dat daar de komende tijd een duidelijk afbouwplan voor moet komen.

De Kamercommissie Economische Zaken en Klimaat had vorige week al bepaald dat de behandeling van de initiatiefnota van Lammert van Raan van de Partij voor de Dieren over het afschaffen van fossiele subsidies niet controversieel wordt verklaard. Er wordt in november vergaderd over het plan.

3. Lelystad Airport - Controversieel

Over het al dan niet openen van Lelystad Airport wordt tot het aantreden van een volgend kabinet geen besluit meer genomen. De Kamercommissie Infrastructuur en Waterstaat heeft het onderwerp controversieel verklaard.

VVD-Minister Mark Harbers had er waarschijnlijk volgend jaar een besluit over willen nemen. Na de vorige val van het kabinet in 2021 werd het besluit over de opening van de luchthaven ook al uitgesteld.

4. Vermogensbelasting box 3 - Van Rij dient toch voorstel in

Demissionair staatssecretaris Marnix van Rij (CDA) heeft vorige week enigszins verrassend toch een voorstel ingediend voor vermogensbelasting in box 3 op sparen en beleggen. Het lijkt erop Van Rij aanstuurt op een combinatie van heffingen, deels op basis van daadwerkelijke behaalde rendementen en deels nog op basis van fictieve rendementen.

Het nieuwe stelsel ligt de komende maanden ter consultatie bij belanghebbenden, maar het indienen van een daadwerkelijk wetsvoorstel is na de verkiezingen aan een nieuw kabinet.

De Kamercommissie Financiën heeft zich nog niet uitgesproken over het al dan niet controversieel verklaren van het onderwerp, omdat Van Rij zijn plannen pas enkele dagen geleden indiende en de Tweede Kamer voorlopig nog niet aan zet is.

5. Rekeningrijden - Controversieel

De invoering van het rekeningrijden ligt politiek te gevoelig en daarom heeft de Kamercommissie Financiën het onderwerp vorige week controversieel verklaard.

Bij rekeningrijden moeten automobilisten belasting gaan betalen per kilometer. Afhankelijk van de variant gaat het volgens Automotive om 7 tot 9 cent per kilometer. Bij de VVD lag het onderwerp altijd moeilijk, maar inmiddels zijn de liberalen voorstanders.

Toch vond de VVD wel dat het onderwerp controversieel moest worden verklaard. De invoering van het rekeningrijden stond gepland voor 2030, maar dat wordt volgens staatssecretaris Marnix van Rij (CDA) nu op z'n vroegst 1 januari 2031.

6. Hersteloperatie Kinderopvangtoeslag - Niet controversieel

De afhandeling van de toeslagenaffaire moet van de Kamer gewoon doorgaan, ook nu het kabinet demissionair is. In november staat er een commissiedebat Hersteloperatie kinderopvangtoeslag op de agenda.

Er zal dan onder meer worden gesproken over het aantal overleden kinderen van gedupeerde ouders. Het toeslagenschandaal was de oorzaak van de val van het vorige kabinet-Rutte.

7. Gasdossier Groningen - Niet controversieel

Alle onderwerpen die betrekking hebben op het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen zijn niet controversieel. Het kabinet besloot voor de zomer dat de Groningse gaskraan op 1 oktober dit jaar dichtgaat, maar dat de gasputten nog wel een jaar open blijven voor het geval er een hele koude winter uitbreekt.

De Kamercommissie Economische Zaken en Klimaat besloot vorige week dat onderwerpen als de versterking van gebouwen in de provincie Groningen, het vaststellingsbesluit Groningenveld en de afbouw van GasTerra de komende tijd gewoon besproken zullen worden.

8. ProRail - Controversieel

De omvorming van ProRail naar een zelfstandig bestuursorgaan wordt voorlopig gepauzeerd. De Kamercommissie Infrastructuur en Waterstaat besloot het onderwerp vorige week controversieel te verklaren.

Verschillende belanghebbenden vinden het "onnodig, risicovol en kwetsbaar" om spoorbeheerder van een BV met alleen het Rijk als aandeelhouder om te vormen tot een zelfstandig orgaan.

9. Spreidingswet - Niet controversieel

De omstreden spreidingswet asielszoekers is opvallend genoeg niet controversieel verklaard. De vaste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid wil het wetsvoorstel niet doorschuiven naar een nieuw kabinet.

Het is wel de vraag of de wet nog voor de Kamerverkiezingen van 22 november kan worden behandeld. De VVD zal hoe dan ook tegen de wet van de eigen staatssecretaris Eric van der Burg gaan stemmen.

10. Wet Aanpak Witwassen - Controversieel

De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme wordt niet meer behandeld tot er een nieuw kabinet aantreedt. De Kamercommissie Financiën verklaarde het onderwerp vorige week controversieel.

In het wetsvoorstel staat onder meer dat er een verbod moet komen op contante betalingen voor goederen vanaf 3.000 euro en een betere informatie-uitwisseling.

11. Vuurwerkverbod - Niet controversieel

Het voorstel van GroenLinks en de Partij voor de Dieren om een vuurwerkverbod voor consumenten in te voeren is niet controversieel verklaard. Maar aangezien indieners Jesse Klaver en Esther Ouwehand al hadden verzocht verdere behandeling van hun initiatiefwetsvoorstel uit te stellen, stonden er dit jaar sowieso al geen debatten en beslissingen over in de planning.

LEES OOK: Het kabinet Rutte IV wil €2 miljard aan steun voor koopkracht van lagere en middeninkomens – dat betalen bedrijven en hogere inkomens